KARAL HUKUK BÜROSU olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi` ne Müracaat ile ilgili makaleyi bilgilendirme ammacıyla sunuyoruz.
Kimler Başvurabilir:
Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni kabul ettiğinden ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin yetkisini ve kararlarını tanıdığından,
Bireysel anlamda, şahıs olarak veya tüzel kişiliğe sahip örgütler (Siyasi partiler, sendikalar, dernekler gibi) Sözleşme veya ek protokollerle garanti altına alınmış bulunan hak ve hürriyetlerinin ihlal edildiğini düşünülüyorsa, Türkiye Cumhuriyeti Devletine ve sözleşmeye imza atan diğer ülke devletlerine karşı başvuruda bulunabilirler.
Koşulları ve Başvuru Şartları Nedir:
- Sözleşme ile güvenceye alınan hakların (Mülkiyet hakkı, Özgürlük ve Güvenlik hakkı, Adil Yargılanma hakkı gibi) ihlali sebebiyle doğrudan yada dolaylı olarak mağdur olma koşulu ile başvuru yapılabilir.
- Türkiye’deki veya ilgili ülkedeki tüm iç hukuk yolları (İdareye müracaat, Mahkemede açılacak dava, dava sonucu kararın temyiz ve tashihi karar süreçleri gibi) tüketildikten sonra ve iç hukuktaki son kararın verilmesinden (misal; tazminat davasında Yargıtay’ın tashihi karar konusundaki nihai kararı ile) itibaren 6 ay içinde başvuruda bulunmak, başvurunun temel geçerlilik şartıdır.
- Başvuru yazılı olarak, dilekçe ile, normal ve elektronik posta, fax gönderme koşullarında, başvurucunun ülke dilinde, Türkçe yapılabileceği gibi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin resmi dili olan İngilizce ve Fransızca olarak da yapılabilir. Ancak faxla veya elektronik posta ile yapılacak başvurularda asıl evrakların normal posta ile gönderilmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine ulaşması, başvurunun geçerlilik şartlarındandır.
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Fransa Strasbourg’ şehrindedir ve yapılacak başvuru Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin “Cour Europeenne Des Droits de l’Homme Conseil de I’ Europe 67075 STRASBOURG/FRANCE” adresine yapılmalıdır.
- Başvuranın veya yetkili kıldığı avukatının imzalı Başvuru dilekçesinde temel olarak; a) başvuranın ve avukatının kimlik-adres bilgileri, b) başvuru konusu ve devlet organlarına yapılan müracaatlar ile tüm Mahkeme kararlarının örnekleri ve kısaca içerikleri, c) ihlal edilen hak ve hürriyetlerle ilgili sözleşme maddeleri, yer almalıdır.
- Başvuru kişisel yapılabileceği gibi, bir avukat yardımı ile de yapılabilir. Bu durumda gönderilecek evraklar arasına avukatın yetkili olduğunu gösterir “Yetki Belgesi” eklenmelidir.
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine ilk başvuru tarihi, şikayetin bildirim tarihidir.
- Yapılacak başvurunun, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi hükümlerine aykırı olmaması ve sözleşme kapsamında ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin yetki alanı içinde olması gerekmektedir.
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi sürecinde, koşulları varsa, adli yardımdan yararlanılabilmek mümkündür.
Başvurunun Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince Değerlendirilmesi ve Karar:
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine tüm belgeler ulaşınca, geçici bir dosya açılır ve Mahkeme Yazı İşleri’nden bir hukukçu başvuru sahibine, varsa yetkili avukatına cevabını bir başvuru formu ve yetki formu ile birlikte bildirir.
- Başvuru ve yetki formu tanınan süre içerinde başvurucu, yetkili avukatınca tamamlanarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine gönderilir ve başvuru kayda geçirilir.
- Bu aşamada önemli bir husus olan, başvurunun kabul edilebilirlik incelemesi yapılır ve yapılan başvuru kabul edilmez bulunursa bu durum başvurucu-yetkili avukatına bildirilir ve bu karar kesin olduğundan, dava sona erer.
- Bireysel başvuru yapılmış ise, kabul edilemezlik kararı komiteler tarafından oy birliği ile alınır.
- Başvurunun kabul edilebilirliği konusunda esas kararı verecek olan Daire’dir.
- Başvuru kabul edilmez bulunmaz ise, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ilgili Dairesi, hakkında başvuruda bulunulan davalı hükümetten başvuru-ihlal konusunda belli sorulara yanıt vermesini ve bu süreçte hem başvurucu-yetkili avukatından ve hem de davalı hükümetten bilgi ve belgeler isteyebilir.
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi başvuruyu kabul edilebilir bulur ise, yapacağı soruşturma-inceleme sonucu tarafları dostane çözüme davet ederse ve bu yolu hem başvurucu ve hem de davalı hükümet kabul ettiğinde başvuru artık nihayetlenmiş olur.
- Şayet başvurucu ile hükümet arasında dostane çözüm yolu gerçekleşmez ise, bu durumda başvuru hakkında ilgili Daire; hak ve hürriyetin ihlal edildiği konusunda tespit kararı verebilir, uygun görürse maddi ve manevi tazminata hükmedebilir veya başvurunun kayıttan düşürülmesine karar verebilir.
- Dairenin bu kararlarına karşı süresi içerinde üst organ olan Büyük Daireye, başvurucu-yetkili avukatı ve davalı hükümet müracaat edebilirler. Büyük Daire’nin kararı kesindir.
|
